استانداردهای آلودگی صوتی

استانداردهای آلودگی صوتی

استانداردهای آلودگی صوتی

در فاصله بین یک تا دو دهه اخیر، در اکثریت کشورهای جهان توجه خاصی نسبت به مسئله صدا و آلودگی ناشی از آن بوجود آمده که منجر به تدوین آئین نامه ها و اجرای قوانین خاص مبارزه با آلودگی صوتی در آن کشورها شده است. در کشور ما نیز اقداماتی در خصوص مبارزه با این آلاینده زیست محیطی آغاز شده که  برای دستیابی به شرایط بهینه و بمنظور بررسی و برآورد تاثیرات صدا، لازم است دو نوع استاندارد در ایران تعیین شود: : 1.       Ambient or Environment Standards : این استاندارد حد آستانه مجازی را برای محیطهای مختلف شهری در هوای آزاد تعیین می‌نماید. در صورتیکه هر فردی چه بعنوان عابر و یا بعنوان ساکن در یک منطقه مسکونی و یا بعنوان شاغل در یک منطقه تجاری یا صنعتی تحت آستانه‌های مجاز زیست محیطی قرار داشته باشد، دچار عوارض سوء صدا نخواهد گردید. 2.       Emission Standards : با استفاده از این استاندارد، میزان ترازهای خروجی منابع ایجاد کننده صدا قابل مقایسه و ارزشیابی می‌باشد. استانداردهای زیست محیطی لازم است بمنظور آسایش و آرامش انسان تعیین گردد. لذا شفاف نمودن و تعیین دقیق این استانداردها به نوع رفتار، فرهنگ، آداب و رسوم و بالاخره به ساختار فیزیکی شهرها بستگی خواهد داشت، بهمین دلیل در تعیین این نوع استانداردها در کشورهای مختلف تفاوتهایی دیده شده است. در جدول زیر استاندارد زیست محیطی کشورمان را که توسط سازمان حفاظت محیط زیست اعلام گردیده مشاهده می‌نمائیم. مطابق این استاندارد مناطق شهری کشورمان به 5 دسته تقسیم شده است. حدود مجاز صدا در هوای آزاد ایران نوع منطقه روز از ساعت 7  الی 22 dB(A) شب از ساعت 22  الی 7 dB(A) 1. منطقه مسکونی 55 45 2. منطقه تجاری-مسکونی 60 50 3. منطقه تجاری 65 55 4. منطقه مسکونی-صنعتی 70 60 5. منطقه صنعتی 75 65 روشهای کنترل و کاهش آلودگی صوتی     جهت کنترل و کاهش آلودگی صوتی روشهای مختلفی وجود دارد که در زیر خلاصه‌ای از آنها ذکر شده است: جهت کنترل آلودگی صوتی باید سه مرحله مد نظر قرار گیرد:1-      کاهش و کنترل صدای منبع تولید کننده صوت2-      کاهش و کنترل صدا در مسیر انتشار صوت3-      کاهش و کنترل صدا در محل دریافت صوت مرحله اول مربوط به تولید کنندگان وسایل حمل و نقل، خودروسازان و بطور کلی سازندگان تجهیزات می‌باشند که باید قوانین اجرا کردن استاندارد ساخت تجهیزات و اجبار اجرای آن توسط دولت تدوین شود. در مرحله دوم و سوم هم باید قوانین خاصی در خصوص پیمانکاران ساختمانی برای نحوه ساختن ساختمانهای مجاور منابع سر و صدا تدوین شود. از جمله راهکارهای کاهش و کنترل سر و صدا در زیر آمده است: -تبدیل به احسن نمودن خودروهای فرسودهبعلت قدیمی و یا فرسوده بودن خودروها صدای تولیدی از اجزای مختلف آنها مثل موتور، اگزوز و سیستم انتقال نیرو در حد بالایی قرار دارد.به عبارتی چنانچه خودروهای قدیمی با خودروهای جدید جایگزین گردند علاوه بر کاهش آلودگی هوای منتشره از آنها میزان صدای تولیدی نیز در حد قابل توجهی کاهش می‌یابد. -استفاده از سدهای آکوستیکییکی از راههای مناسب جهت جلوگیری از انتشار صدا به نواحی مجاور خیابانها استفاده از دیواره‌هایی است که دارای جنس، طول، شکل، ارتفاع و طراحی ویژه می‌باشند. مصالح مورد استفاده در ساخت و طراحی این دیواره‌ها در مقدار کاهش صدای آنها تاثیر بسیار زیادی دارد. -جلوگیری از تردد خودروهای سنگین در خیابانهای فرعی در شب       در روز معمولا برای خودروهای سنگین و کامیونها ممنوعیت تردد در سطح شهر وجود دارد به همین دلیل این وسایط نقلیه سنگین مجبور به تردد در شب می‌شوند و به علل مختلف مانند تعجیل در رسیدن به مقصد و ممنوعیت استفاده از بعضی مسیرها، خیابانهای فرعی را که از مناطق مسکونی عبور می‌کنند انتخاب می‌کنند و چون در حال حمل بارهای سنگین هستند آلودگی صوتی بالایی را در این مناطق ایجاد می کنند. بعلت اینکه مسیرهای فرعی از مناطق مسکونی عبور می کنند و خیابانهای اصلی در میان مناطق تجاری قرار دارند و این مناطق در شب فعال نیستند، بنابراین در صورتیکه مسیرهای تردد خودروهای سنگین در شب از خیابان‌های اصلی صورت گیرد آلودگی صوتی مناطق مسکونی در شب کاهش خواهد یافت. -استفاده از پوشش گیاهی     پوشش گیاهی اگر دارای ارتفاع کافی، عرض و تراکم مناسب باشد می تواند صدای ناشی از ترافیک بزرگراهها را کاهش دهد. استفاده از پوشش گیاهی علاوه بر کاهش صدا، اثرات روانی مطلوبی نیز در بر دارد و با این وجود برای ایجاد یک پوشش گیاهی مناسب نیاز به فضای زیادی می‌باشد. -استفاده از آسفالتهای متخلخلدر خصوص تماس سطح تایر با سطح جاده عوامل موثر در ایجاد صدا، شکل آج، نوع لاستیک ماشین، همچنین نوع و قدمت آسفالت مورد استفاده مهم می‌باشد. هر چه سطح جاده هموارتر و دارای تخلخل بیشتری باشد صدای تولیدی کمتر خواهد بود. -عایق بندی ساختمانهادر حالت کلی مواد جاذب صوتی میزان تراز صوت را کاهش می‌دهند و برای ساختمانها می توان از مصالح مناسب جهت جذب صوت دریافتی یا انعکاس آن از سطح ساختمان استفاده کرد. انرژی صوتی در مواد نرم و دارای تخلخل زیاد بصورت موثری جذب می‌شوند در حالیکه برای انعکاس، از مصالح سخت و فشرده استفاده می‌شود. در خصوص عایق‌بندی ساختمانها می‌توان از پنجره‌های دو جداره که درزبندی آن بصورت کامل انجام شده است استفاده کرد. دیوارهای آجری عایق های صوتی بسیار خوبی هستند ولی در جذب صوتی بسیار فقیر می‌باشند بنابر این با ترکیب یک دیوار با چگالی بالا می‌توان در کاهش بیشتر سر و صدا در ساختمانها اقدام نمود.